Scheveningen bevrijd

Start

                             



Nu volgt er een mooi verhaal van Karel Kulk.

Karel Kulk, is van jongs af woonachtig in Scheveningen, eerst in Duindorp en nu in Scheveningen dorp. Karel maakt prachtige sfeervolle foto's van actuele gebeurtenissen tot een zonsondergang aan zee.
Met zijn tentoonstelling "Een blik naar het verleden, gericht op de toekomst" in het Museum Scheveningen gaf hij een beeld van de veranderingen op Scheveningen.

U kunt alvast genieten van het verhaal van Karel Kulk ........

SCHEVENINGEN BEVRIJD
Van nu naar straks

Het is vijf mei 2010 en behalve dat het bevrijdingsdag is worden er ook gemeenteraadsverkiezingen in Nederland gehouden. De datum van 5 mei is gekozen om zoveel mogelijk burgers de gelegenheid te geven om te gaan stemmen.

In Scheveningen is het een bijzondere dag omdat de bevolking, voor het eerst in haar ruim 700-jarigbestaan, een zelfstandige gemeenteraad kiest. Tevens kan men een stem uitbrengen op één van de drie kandidaten voor het burgermeesterschap van Scheveningen. Kortom, Scheveningen wordt eindelijk bevrijd van het Haagse juk.

Op 5 mei 2003 werd in een voormalig bedrijfspand op Landhoofd C een ludieke maar toch serieuze avond belegd over de verzelfstandiging van Scheveningen ofwel in de Scheveningse volksmond: ‘een eigen burgemeester’.

Al eerder werd deze wens op agenda gezet door de Politieke Partij Scheveningen (PPS).
De avond werd georganiseerd door een aantal rasechte Hagenezen die, aan vier op Scheveningen geboren en getogen Scheveningers (se), hun mening over de verzelfstandiging vroegen.

Ik was op deze bijzondere avond een van de drie gasten die een bijdrage aan deze discussie mocht leveren.

Mijn bijdrage op 5 mei 2003 was toen als volgt:

Voor het in aanmerking komen van het burgermeesterschap van Scheveningen dienen de kandidaten aan de volgende criteria en wensen te voldoen:

* De traditionele ambtsketting van de burgemeester vervalt en wordt vervangen door een CPC-medaille die voor het uitlopen of uitrollen van de halve marathon is verkregen.

                * De burgemeester moet deze nieuwe ambtsketting elk jaar
                weer opnieuw verdienen.

* Bij het niet finishen dient er een volksraadpleging te worden gehouden of de burgervader nog wel geschikt is om zijn ambt uit te voeren.

                * De burgemeester moet met de bevolking op z’n Schevenings
                kunnen communiceren. 

Met andere woorden: als de burgemeester een inwoner niet begrijpt als deze zegt: ‘me meuje is near IJmuie’, dan moet de burgervader verplicht een inburgeringscursus volgen.
* De burgemeester dient aanwezig te zijn op wijk- en buurtfeesten en niet op chique recepties, lobby-diners of ‘Goudvinkparties’.
* Om de politiek verzuilde situatie in Scheveningen enigszins recht te trekken dient de burgervader bij voorkeur van linkse signatuur te zijn.
* In ieder geval niet één van de politieke partijen die van Scheveningen hebben gemaakt wat het nu is.
* De burgervader dient onverwijld de achterkamertjespolitiek met de Scheveningse wijkbaronnen te verbieden.
* De Gezamenlijke Scheveningse Bewonersorganisaties (GSBO) dient te worden omgevormd tot een federatie van wipkippenbeheerders.
* De burgervader dient zijn haring niet met mes en vork te eten, zoals burgermeester Deetman dit op 10 mei 1997 deed, toen hem het zwartboek ‘Hou Scheveningen Leefbaar’ werd aangeboden.
* Het monument voor de op zee gebleven vissers in 1914-1918 dat in 1922 in de Scheveningse bosjes is geplaatst, staat daar niet op z’n plaats. Immers een vissersmonument hoort aan zee te staan en niet in een bos ver buiten het oude vissersdorp. Tevens is het ongepast dat de tekst op dit monument naar Den Haag is gericht.
* Daarom dient de burgemeester zich te gaan inzetten voor een nieuw monument voor de 326 Scheveningse vissers die in de Eerste Wereldoorlog door Engelse mijnen of Duitse torpedo’s op zee zijn omgekomen. Op dit monument moeten alle namen van de slachtoffers worden vermeld. Er moet een onderzoek komen naar de verdeling van de 132 miljoen Duitse marken in goud die Duitsland als herstelbetaling moest doen. Wat hebben de Scheveningse reders gekregen voor hun gezonken loggers en wat hebben de nabestaanden gekregen voor hun vaders, broers en zoons die niet meer van de reis terugkwamen.
* Tevens dient er een ruim budget te worden gereserveerd voor historisch onderzoek in welke vorm dan ook. Een gedeelte van dit budget kan worden verkregen uit de toeristische belasting en de 1,8 miljoen euro die de gemeente heeft uitgetrokken voor de viering van het culturele jubileumjaar 2004 waaronder ook Scheveningen-haven valt. Want het valt niet te ontkennen dat het culturele erfgoed van Scheveningen een ondergeschoven kindje is geworden..
* Voor de zeven Scheveningse Engelandvaarder die in Tweede Wereldoorlog aan zijde van de geallieerde tegen Nazi-Duitsland hebben gevochten moet er een passende plaquette worden geplaatst bij het Noorder- of Zuiderhavenhoofd.
Bijna zestig jaar naar dato hebben deze dappere Scheveningers nooit enige aandacht gekregen van welk gemeentebestuur van Den Haag of welke burgemeester dan ook.
* Bij de onthulling van de plaquette bij het Oranjestrand op 24 april jl. waren wel burgemeester Deetman en wethouder (van alle dagen feest) Stolte prominent aanwezig die aandachtig luisterden naar het verhaal van de soldaat van Oranje dat hij ter plekke uit zijn duim zoog.
* Met onmiddellijk ingang dient er te worden gestopt met de afbraak van het Scheveningse culturele erfgoed. Het instandhouden van vissershoven, monumentale gebouwen zoals oude visrokerijen moeten de geschiedenis van Scheveningen visueel houden.
* Op de voor- en achterkant van de tien meter lange stenen banken die op het vernieuwde Tesselseplein in Duindorp zijn geplaatst dienen spreuken te komen met de strekking van menselijke waardigheid, solidariteit en verdraagzaamheid.
* Er moeten ruime financiële middelen beschikbaar worden gesteld om de Scheveningse verdwijnbuurten op te knappen voor onder andere Scheveningers met een smalle beurs.
* Onder het terrein van de kinderboerderij ’t Waaigat en de speelplek c.q. skatebaan de Windvang mag geen parkeergarage worden gebouwd en al helemaal geen bebouwing op het terrein zelf. Het spaarzaam aanwezige groen in de kuststrook dient gespaard te worden.
* De Scheveningse jeugd moet een eigen plek aan zee krijgen. Daarom moet op Landhoofd C - bijvoorbeeld op deze plek – een cultureel jeugdcentrum worden gebouwd.

Het is het jaar 2010, Scheveningen is naar model van het Masterplan Scheveningen-kuststrook zo goed als afgebouwd. 
Bij het Noorderhavenhoofd is een prachtig hotel verrezen.
Het gebouw waareens het Yoegoslavie-tribunaal was gehuisvest is omgebouwd tot een complex van luxe appartementen. De boulevard is autovrij en voorzien van tropische groenbeplating. De kop van de Keizerstraat is door een Engelse architect verbouwd tot een mooie verbinding tussen Scheveningen-bad, Scheveningen-dorp en het Havengebied.

Het monument van de Scheveningen vrouw, iets verplaatst, kijkt nog steeds fier over de zee uit. De Keizerstraat is wandelpromenade geworden met vele leuke terrasjes en de lokale middenstand is uitgebreid met twee Turkse bakkers een Islamitische slager en een visdelicatenzaak

Op de plaats waar de Nieuwe Kerk in de Duinstraat heeft gestaan is een aan de buurt aangepast appartementencomplex gebouwd.

Door de komst van het Nautisch Centrum op Landhoofd C heeft de Tweede Haven een ware metamorfose ondergaan. De jachthaven is verplaats en aan de dr. Lelykade zijn schattige appartementen verrezen. Het gereformeerde Kerkje is omgebouwd tot een bruin café en in de voormalige rokerij van Den Dulk, met zijn bakstenenschoorsteen, is een pizzeria gevestigd.

Op de plek waar eens de Trix lag heeft een Belgische projectontwikkelaar een hotel gebouwd. In de afgebouwde Viermaster zit de Nieuwe Scheveningse Krant die vier pagina’s dikker is geworden en sinds een aantal jaren fullcolour verschijnt. Artikelen over acties van dwarsliggende Scheveninger zijn verleden tijd. Kortom het gemeentebestuur heeft de afgelopen zeven jaar niet stil gezeten.

Op 4 mei 2010 – één dag voor de verkiezingen en een dag om bij stil te staan – lopen drie burgemeesterskandidaten door Scheveningen. Een vierde kandidaat heeft zich om onbekende reden teruggetrokken.

De twee kandidaten van VVD en CDA wandelen gezamenlijk door het havengebied. In de volksmond wordt de eerste ook wel ‘mantelpakje’ genoemd, de ander zijn bijnaam is ‘fijn ruitjespak’.

De derde kandidaat van PPS-huize, ook wel bekend onder de roepnaam ‘stemmigkostuum’, loopt alleen langs de haven en door de achterliggende straten. Op zijn gezicht valt enige twijfel af te lezen. Hij zoekt naar herkenningspunten van zijn oude Scheveningen. In ’t ûsje op ’t Dikje is het stil. Nog maar weinig oud-vissers maken gebruik van dit goedkope opstalletje waarvoor CDA en VVD zich zo hard hebben gemaakt. Het contract van de NorfolkLine is in 2007 niet meer verlengd. Het terrein wacht op nieuwe ontwikkelingen. ‘Stemmigkostuum’ zucht en denkt waren wij nu vóór of tegen het vertrek van de NorfolkLine? Bij de oude visafslag voelt hij zich verloren tussen het enorme nieuwbouwcomplex Havenkwartier en het Nautisch Centrum dat aan de overkant van de haven is verrezen. Even denkt hij de fluit van de oude sleephelling te horen maar snel wordt deze déjà vu verdrongen door het starten van een jetmotor van een speedboot. Hij loopt verder: de paviljoens van de zeevissport-rederijen zijn allemaal opnieuw opgetrokken. Rederij Groen heeft de mooiste vindt ‘Stemmigkostuum’.

Bij de Viermaster wuift hij vriendelijk naar de hoofdredacteur van de Nieuwe Scheveningse Krant. Ze zijn hem de laatste jaren welgezind geweest.

Verderop staat het nieuwe hotel van die Belgische projectontwikkelaar. Hij heeft voor morgenavond de mooiste kamer gereserveerd. Zijn vrouw weet er nog niets van. Wat zal ze morgenavond na de verkiezingsuitslag trots op hem zijn. De twijfel is van zijn gezicht verdwenen. Een brede glimlach breekt door.

Mantelpakje’ en ‘fijn ruitjespak’ proberen elkander af te troeven als ze langs de diverse nieuwbouwprojecten lopen. Kijk zeg ‘fijn ruitjespak’ het Nautisch Centrum kan toch maar mooi op conto van mijn partij worden geschreven, jullie lagen toen nogal dwars over het aantal kamers. Maar wij hebben in de raad die brug over ‘de Pijp’ er behendig doorgedrukt kaatst mantelpakje terug.

Bij de Viermaster wuift de hoofdredacteur vanachter z’n bureau hen vriendelijk toe. Goeie vent zegt ‘mantelpakje’, mijn interviews met hem krijg ik zonder problemen in de krant.

Bij het hotel van de Belgische projectontwikkelaar houden ze even halt en denken het zelfde, maar zeggen niets.

Aangekomen bij de Eerste Haven zien ze dat er drie Hektrawlers van Jaczon en van Van der Zwan binnenliggen. Welke schepen zijn nou van Jaczon vraagt ‘fijn ruitjeskostuum’ aan ‘mantelpakje’? Ze moet hem het antwoord schuldig blijven en denkt aan het gerucht dat de twee rederijen Scheveningen gaan verlaten. Ze komen bij de plek waar eens de visafslag heeft gestaan. Slechts één compartiment is behouden voor de kustvissers dat meer dient voor het historisch-toeristische karakter van Scheveningen dan als een volwaardige bedrijfstak.

De bemanning van de kotters krijgen via het Organisatiebureau Scheveningen een garantieloon. Tevreden concluderen beiden dat de oprichting van de Stichting TV (toerisme en vis) een succes is geworden.

Stemmigkostuum’ loopt door de straten van het oude Scheveningen, hij zoekt nog steeds naar oude herkenningspunten.., maar ziet ze niet. Hij pijnigt zijn hersens hoe het er toen uitzag…, maar weet het niet. Hij kijkt op gevels en deuren naar de naambordjes Baak, Den Heijer, Pronk en De Niet…., maar ziet ze niet. De twijfel op zijn gezicht is weer terug er bekruipt hem een onbehaaglijk gevoel.

Snel hervindt hij zich en loopt in de richting van de afgeslankte visafslag waar hij om drie uur met de twee andere burgemeesterskandidaten heeft afgesproken. Bij het restaurant New York dat in de voormalige kantine van de visafslag is gevestigd, staan collega’s ‘mantelpakje’ en ‘fijn ruitjespak’ joviaal naar hem te wuiven en roepen hem toe: Nog even… en dan is het zover, dan zijn we eindelijk bevrijd!!

Stemmigkostuum knikt instemmend en denkt…, morgen slaap ik in het hotel van die Belgische projectontwikkelaar. De glimlach die weer doorbreekt verstrakt net zo snel als hij kwam in een vertwijfelende grijns en het dendert door zijn kop: Bevrijd…, van wie? Bevrijd…, van wie? Bevrijd…., van wie?

Met een beetje fantasie en historische kennis kun je je voorstellen hoe het havengebied er honderd jaar geleden heeft uitgezien.

De Eerste Haven was toen bijna klaar(1904) en de visserij begon een belangrijke economische ontwikkeling in Scheveningen te worden. In de jaren ’50 was Scheveningen de grootste haringhaven van Europa.

De Tweede Haven zou pas in 1931 door Koningin Wilhelmina worden geopend. De viering van honderd jaar Scheveningen-haven in 2004 is dus alleen van toepassing op de Eerste Haven die nog steeds als vissershaven wordt gebruikt en niet op de Tweede Haven waar de bouw van peperdure appartementen en kantoren het beeld bepalen.

Met een zeer beperkte fantasie en zonder historische kennis weten we hoe het havengebied er pakweg over tien jaar zal uitzien.

Tijd is een vreemd begrip.
Je kan erbij stilstaan maar je kunt hem niet stilzetten.

Karel Kulk